Margarine op brood en in de pan? Zo denkt het Voedingscentrum erover!

Elke ochtend wanneer ik mijn ontbijt maak en mijn kantoorlunch voor die middag voorbereid, lijkt er weer een nieuwe food-trend de boventoon te voeren. Moeten we nou wel vlees eten of massaal vegetariër worden? Is kokosolie nou gezond of toch eigenlijk heel ongezond? En besmeer ik mijn boterham met roomboter of kan ik beter voor margarine kiezen? Keuzes, keuzes, keuzes, waarbij wij bij twijfel het liefste terugpakken naar wat het Voedingscentrum er over zegt.

Waarom luisteren wij naar het Voedingscentrum?

Het Voedingscentrum is een Nederlandse organisatie die in het leven is geroepen om ons –de consument- voor te lichten op het gebied van voeding. Het Voedingscentrum laat zich hierin niet leiden door vluchtige food-trends, maar baseert zich op wetenschappelijke en onafhankelijke informatie over een gezonde, veilige en meer duurzame voedselkeuze. Het Voedingscentrum wordt niet gesponsord of gesteund door bedrijven, dit om hun onafhankelijke positie te kunnen waarborgen. Om deze reden wordt het Voedingscentrum volledig gesubsidieerd door de overheid en kunnen ze ons dus zonder enkel commercieel belang informeren.

De wetenschappelijke en onafhankelijke inslag van het Voedingscentrum zorgt ervoor dat wij dit als zeer betrouwbare bron zien waar wij graag aanspraak op doen.

Eén van de tools die het Voedingscentrum in het leven heeft geroepen, is de Schijf van Vijf. Je weet ongetwijfeld wat dit is en daarom gaan we hier in dit artikel niet te diep op in. Waar we wél graag aandacht aan willen besteden, is één onderdeel uit de Schijf van Vijf, namelijk smeer- en bereidingsvetten.

Wat zegt het Voedingscentrum over smeer- en bereidingsvetten?

De term smeer- en bereidingsvetten geeft eigenlijk al heel goed aan waar dit onderdeel van de schijf uit bestaat, namelijk vetten die je op je brood smeert en vetten waarin je bakt of braadt. Ook olie die je over je sla doet of door andere warme of koude gerechten doet, vallen in deze categorie. De volgende smeer- en bereidingsvetten zijn opgenomen in de Schijf van Vijf en worden dus door het Voedingscentrum aangeraden voor dagelijks gebruik:

• Zachte margarine of halvarine voor op brood
• Vloeibare margarine en vloeibaar bak-en-braadvet
• De meeste plantaardige oliën, zoals olijfolie en zonnebloemolie

De volgende smeer- en bereidingsvetten zijn NIET opgenomen in de Schijf van Vijf en worden door het Voedingscentrum dus NIET aangeraden voor dagelijks gebruik:

• Harde margarine
• Hard bak- en braadvet
• Hard frituurvet
• Roomboter
• Kokosvet (kokosolie)
• Palmolie

Waarom raadt het Voedingscentrum margarine aan in de Schijf van Vijf?

Hoewel we soms wel eens iets anders te horen krijgen, zijn vetten een heel erg belangrijk onderdeel van ons dieet. Het is een bouwstof en een brandstof en om deze reden hebben we vetten nodig! Helaas is dit geen groen licht om vanavond eens lekker een bak friet met een klodder mayonaise op tafel te zetten, niet alle vetten zijn namelijk goed voor je lichaam. Grof gezien maken we onderscheid tussen twee verschillende soorten: verzadigde- en onverzadigde vetten. De éne soort is goed voor je en moet je zeker lekker binnenkrijgen, de ander is minder goed voor het lichaam en inname ervan kan je het beste beperken. Het Voedingscentrum raadt dan ook aan om zoveel mogelijk producten met verzadigde vetten te vervangen door onverzadigde vetten om het cholesterolgehalte in je bloed in stand te houden.

Verzadigde vetten

Verzadigde vetten zijn de vetten in de categorie ‘slechte vetten’. Natuurlijk kan je ook hier soms van eten, maar teveel verzadigde vetten kunnen zorgen voor een verhoogd LDL-cholesterol in het bloed. Een verhoogd LDL-cholesterol vergroot het risico op hart- en vaatziekten en is dus een goede reden om een teveel aan deze vetten te vermijden. Het Voedingscentrum raadt aan om niet meer dan 10 % van je energie inname op een dag uit verzadigde vetten te halen. Verzadigde vetten vind je in de smeer- en bereidingsvetten in het bovenstaande lijstje van vetten die NIET in de Schijf van Vijf zijn opgenomen. Deze vind je terug in producten als volvette kaas (48+), worst, vet vlees, volle melkproducten, roomboter, koek, gebak, snacks en zoutjes.

Onverzadigde vetten

Onverzadigde vetten zijn de vetten in de categorie ‘goede vetten’. Het Voedingscentrum raadt dan ook aan om verzadigde vetten zo veel mogelijk door onverzadigde vetten te vervangen. Onverzadigde vetten hebben op je LDL-cholesterol de tegenovergestelde werking als verzadigde vetten: het vervangen van verzadigde vetten door onverzadigde vetten verlaagt het LDL-cholesterolgehalte in het bloed en is hierdoor een goede manier om de kans op hart- en vaatziekten te verlagen. Onverzadigde vetten vind je in de meeste plantaardige oliën, zoals olijfolie en zonnebloemolie. Ook vind je het in producten die gemaakt zijn met plantaardige oliën, zoals zachte margarine of halvarine voor op brood, vloeibare margarine en vloeibaar bak-en-braadvet.

Wat is een goede manier om deze onverzadigde vetten binnen te krijgen? 

Er zijn heel veel manieren om deze goede onverzadigde vetten binnen te krijgen! Zo vind je onverzadigde vetten onder andere in vis, noten en avocado. Klinkt goed he? Ook door een laagje zachte margarine of halvarine op je brood te smeren, ben je goed bezig. Bak je ’s avonds een lekker stukje vlees voor bij het eten? Doe dit vanaf nu dan in vloeibare margarine of vloeibaar bak-en-braadvet. Ook bij het bakken van koekjes, taarten en cakes kun je gewoon gebruik maken van margarine. Binnenkort zullen we een lekker recept met je delen!

Kortom: het vervangen van verzadigde vetten door onverzadigde vetten is hartstikke slim! En ook niet onbelangrijk: het is hartstikke lekker. Was jij hier al van op de hoogte? En wat doe jij momenteel al om verantwoord met het gebruik van vetten om te gaan? We zijn heel benieuwd! Praat met ons mee in de comments onder dit artikel.